«Δισεκατομμύρια» πλανήτες σαν τη Γη υπάρχουν στο Γαλαξία μας
 |
| Καλλιτεχνική απεικόνιση των διαφόρων ειδών πλανητών που έχει ανακαλύψει ως σήμερα το Kepler |
Ενας μακρινός «υδάτινος» κόσμος
Μία «υπερ-Γή» υποστηρίζουν πως ανακάλυψαν οι επιστήμονες καθώς σύμφωνα με τα όσα έχουν βγει στην δημοσιότητα, ο εξωπλανήτης GJ 1214b, διαθέτει πλούσια κοιτάσματα νερού και περιβάλλεται από ένα παχύ στρώμα ατμόσφαιρας.
Ο «νερουλός» εξωπλανήτης
Ο εξωπλανήτης GJ 1214b είναι μια «Υπερ-Γαία»: αυτό σημαίνει ότι είναι μεγαλύτερος από τον δικό μας πλανήτη αλλά μικρότερος από τους γίγαντες αερίων όπως ο Δίας. Νέες παρατηρήσεις που έγιναν με το τηλεσκόπιο Hubble επιβεβαιώνουν ότι ένα μεγάλο μέρος της μάζας του είναι υδάτινο. Μάλιστα οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν στον… νερουλό πλανήτη μαρτυρούν ότι πιθανότατα αποτελείται από «εξωτικά» υλικά.
«Ο GJ 1214b δεν μοιάζει με κανέναν άλλον πλανήτη που ξέρουμε» ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης Ζάκορι Μπέρτα από το Κέντρο για την Αστοφυσική Harvard Smithsonian.
Ο συγκεκριμένος πλανήτης πρωτοεντοπίστηκε το 2009 από επίγεια τηλεσκόπια. Η διάμετρός του είναι 2,7 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης, ωστόσο το βάρος του είναι επταπλάσιο από αυτό του πλανήτη μας. Βρίσκεται σε τροχιά γύρω από έναν κόκκινο νάνο και σε απόσταση μόλις δύο εκατομμυρίων χιλιομέτρων από αυτόν, γεγονός που μαρτυρεί ότι ο GJ 1214b είναι άκρως… ζεματιστός με θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 200 βαθμούς Κελσίου.
Οι διαφορετικές υποθέσεις
Το 2010 αστρονόμοι δημοσίευσαν στοιχεία μετρήσεων σχετικά με την ατμόσφαιρα του GJ 1214b. Οι μετρήσεις εκείνες μαρτυρούσαν ότι η ατμόσφαιρά του είναι υδάτινη, ωστόσο δεν είχε υπάρξει επιβεβαίωση. Και αυτό διότι είχε εκφραστεί και η υπόθεση ότι ο πλανήτης καλυπτόταν πιθανώς από ομίχλη πλούσια σε στοιχεία όπως το άζωτο, παρόμοια με αυτήν που καλύπτει το φεγγάρι του Κρόνου Τιτάνα.
Τώρα ο δρ Μπέρτα και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν την κάμερα ευρέως πεδίου του διαστημικού τηλεσκοπίου Ηubble προκειμένου να μελετήσουν τον GJ 1214b καθώς περνούσε μπροστά από το άστρο του. Κατά τη διάρκεια αυτών των διελεύσεων το φως του άστρου φιλτράρεται μέσα από την ατμόσφαιρα του πλανήτη, δίνοντας πολύτιμα στοιχεία στους επιστήμονες σχετικά με τη σύσταση των αερίων που την αποτελούν. Με βάση τις παρατηρήσεις των ερευνητών οι οποίες αναμένεται να δημοσιευθούν στο επιστημονικό περιοδικό «Astrophysical Journal» ο GJ 1214b αποτελείται από μια πυκνή ατμόσφαιρα υγρού ατμού και όχι από στοιχεία όπως το άζωτο που δημιουργούν ομιχλώδες τοπίο στον Τιτάνα.
Πλούσιος σε «εξωτικά» υλικά
Οι μετρήσεις στη σύσταση του εξωπλανήτη μαρτυρούν επίσης ότι διαθέτει περισσότερο νερό από τη Γη, γεγονός που σημαίνει ότι η εσωτερική δομή του είναι πολύ διαφορετική από αυτήν του πλανήτη μας. «Οι υψηλές θερμοκρασίες και οι πιέσεις που ασκούνται πιθανότατα έχουν οδηγήσει στον σχηματισμό ‘εξωτικών’ υλικών όπως ο ‘καυτός πάγος’ ή το ‘υπερ-ρευστό’ νερό, ουσίες δηλαδή που είναι εντελώς άγνωστες για τα γήινα δεδομένα», εξηγεί ο δρ Μπέρτα.
Η κοντινή απόσταση που χωρίζει τον GJ 1214 από τη Γη τον καθιστά υποψήφιο για περαιτέρω μελέτη με το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb το οποίο αναμένεται να εκτοξευθεί ως το τέλος της δεκαετίας με στόχο να ρίξει φως στα μυστήρια του σχηματισμού των άστρων και των γαλαξιών.
Η γιγάντια αόρατη μαύρη τρύπα, που βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία μας, φαίνεται να «καταβροχθίζει» αστεροειδείς και κομήτες κάθε μέρα, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει τις συχνές εκλάμψεις, τις οποίες παρατηρούν οι αστρονόμοι στην περιοχή αυτή.
Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν οι επιστήμονες που ανέλυσαν τα στοιχεία του διαστημικού τηλεσκοπίου ακτίνων-Χ «Τσάντρα» της NASA.
Εδώ και χρόνια, το «Τσάντρα» έχει ανιχνεύσει κατ' επανάληψη αναλαμπές, με συχνότητα περίπου μια φορά τη μέρα, οι οποίες προέρχονται από την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα, γνωστή ως «Τοξότης Α», στο κέντρο του γαλαξία μας.
Οι εκλάμψεις διαρκούν λίγες ώρες και η φωτεινότητά τους κυμαίνεται από λίγες έως εκατό φορές μεγαλύτερη από τη συνηθισμένη παραγωγή ακτινοβολίας από την κεντρική μαύρη τρύπα.
Οι μυστηριώδεις αναλαμπές έχουν παρατηρηθεί και από το επίγειο υπέρυθρο Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νοτίου Παρατηρητηρίου στη Χιλή.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Καστίτις Ζουμπόβας του βρετανικού πανεπιστημίου του Λέστερ, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρίας της Βρετανίας, πιστεύουν ότι γύρω από τη μαύρη τρύπα του γαλαξία μας υπάρχει ένα τεράστιο νέφος που περιλαμβάνει τρισεκατομμύρια αστεροειδείς και κομήτες, οι οποίοι έχουν αποξενωθεί από τα μητρικά άστρα τους.
Περνώντας σε απόσταση έως 160 εκατομ. χιλιομέτρων από τη μαύρη τρύπα, δηλαδή περίπου όσο η απόσταση Γης- Ήλιου, διαλύονται σε κομμάτια από τις πανίσχυρες δυνάμεις της.
Αυτά τα απομεινάρια, στη συνέχεια, εξατμίζονται από την τριβή, καθώς διέρχονται από τα καυτά αέρια που περιβάλλουν τη μαύρη τρύπα, ακριβώς όπως ένας μετεωρίτης καίγεται και εξατμίζεται, καθώς εισέρχεται στην ατμόσφαιρα της Γης.
Κατά τη διαδικασία, παράγονται εκλάμψεις ακτινοβολίας, ενώ ό,τι έχει απομείνει από την ύλη του αστεροειδούς ή του διερχόμενου περνώντας πλέον ανεπιστρεπτί το «χείλος» της, δηλαδή τον λεγόμενο «ορίζοντα γεγονότων».
Οι αστρονόμοι υπολογίζουν ότι χρειάζονται αστεροειδείς με ακτίνα μεγαλύτερη των δέκα χιλιομέτρων για να παράγουν ορατές αναλαμπές όπως αυτές που παρατηρεί το «Τσάντρα».
Φυσικά, ο «Τοξότης Α» μπορεί να καταβροχθίζει συνεχώς πολλά μικρότερα ουράνια σώματα, απλώς αυτή η διαδικασία δεν είναι ορατή από τα παρατηρητήρια των επιστημόνων.
Εκτός από αστεροειδείς και κομήτες, ανάλογη μοίρα εκτιμάται ότι έχουν και πλανήτες που πλησιάζουν επικίνδυνα κοντά στη μαύρη τρύπα, αν και αυτό συμβαίνει λιγότερο συχνά.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Athens Time
London Time
Moscow Time
Washington Time
Melbourne Time
Buenos Aires Time
Pretoria Time
Tokyo Time
Kuala Lumpur Time